بررسی طلاق از منظر ادیان، جامعه شناسی و حقوقی

قسمتی از متن:
تاریخچه طلاق:
طلاق نیزکه نوعی از ابزار جدایی است و خداوند آنرا جهت رهایی وضعیت مضیقت باری که گاه گاهی زن و شوهر و رابطه زناشوهری آنها مواجه آن میگردد و آخرین مرحله حل بحران بین زوجین است مشروع گردانیده. اما با وجود باریکی هایی که در این کلمه و بکارگرفتن آن موجود است بعضی از افراد به علت نا آگاهی و نادانی این کلمه را به کرات و مرات در مقابل همسران شان بکار برده و در آینده نیز به زندگی شان ادامه میدهند که این خود نوعی از بی اعتنایی انسان مسلمان را در مقابل دین مقدس اسلام نشان میدهد . چنانچه در طول تاریخ شاهد آن بوده ایم. اینک بحث مختصری را پیرامون تاریخچه طلاق بررسی مینماییم: (دکتروهبه زحیلی ، فقه خانواده درجهان معاصر ، مترجم : عبدالعزیزسلیمی .تهران:نشراحسان ،چاپ دوم ۱۳۸۵ )
 معنی لغوی طلاق:
طلاق در لغت رها شدن زن از قید نکاح یا رها شدن زن از عقد  نکاح ( المصادرزوزنی ) رها کردن ، فسخ کردن عقد نکاح ، بیزاری مانند اینکه کسی بگوید هرزنیکه در عقد من است یا بعد ازین در عقد من خواهد آمد مطلقه است و طلاق با این که رجعت در او نگنجد ( تاریخ بیهقی ص ۱۳۱۸)  صاحت اندراج گوید: طلاق رها شدن زن از قید نکاح… و به فارسی با لفظ افتادن و دادن و خوردن و گرفتن و بستن مستعمل است مانند:
از سر مستی دگر با شاهد عهد شباب  رجعتی میخواستم لیکن طلاق افتاده بود
تعریف طلاق:
مطالعه و بررسی از مفاهیم اجتماعی، بدلیل رابطه تنگاتنک این مفاهیم با عرف و آداب و رسم مردم در طول تاریخ حیات بشری ، مستلزم تحقیق و تتبع در علومی همانند: لغت، تاریخ، باستان شناسی و جامعه شناسی است .
طلاق از جمله مفاهیمی است که ناشی از روابط و واکنشهای متقابل انسانها جهت رفع نیاز ها و غرایز طبیعی در زندگی اجتماعی است که گاه گاه تحت عناوین مختلف با شرایط خاص مربوط به هر عصر، اعمال میشده است و آنچه در مبحث اول آوردیم،انسان از دیر باز و از زمانیکه اقدام به تشکیل خانواده و نکاح کرده است با طلاق آشنایی داشته و به اشکال مختلف در حیات زنا شویی مشترک خود آن رابکاربسته است.
در مقام تعریف طلاق لازم است ابتداً از نظر فقها و حقوقدانان مورد بررسی قرارگیرد .
معنی لغوی و اصطلاحی طلاق:
در لغت عرب: کلمه طلاق مصدر ثلاثی مجرد است ار ریشه (طلق یطلق طلاقا ) درمعانی متعددی استعمال میشود از جمله (طلق الشی فلانا) آن چیز را بدو داد.(طلق یده بخیر) دستش را به کار نیکی گشود، کار نیکی انجام داد.(طلق المراة من زوجها) آن زن از شوهرخود طلاق گرفت. و هنگامیکه عرب میگوید؛(ناقة طالق) یعنی شتر رها شده و منظور شتری است که بند آن پاره شده وهرکجا بخواهد می چرد.
طلاق از نظر لغوی بمعنی پاره کردن و از بین بردن قیدی وگشودن گره یی است و همچنین بمعنی، ترک کردن، رها کردن ،رها شدن از قید نکاح آمده است.( علی اکبردهخدا،فرهنگ دهخدا،نرم افزار کامپیوتری)
درزبان عرب(طلق) را به باب تفعیل می برند و معنایی رهایی و (طلاق دادن) را منظور مینمایند  بدین لحاظ طلاق بمعنی تطلیق است، آنچنانکه سلام بمعنی تسلیم می آید.
نام یکی از سوره ها نیز طلاق است که خداوند در قرآن کریم و در سوره طلاق و بقره کلمه طلاق را چندین مرتبه آورده است.
طلاق در لغت فارسی:
طلاق ریشه در ادبیات عرب دارد و در این امر می با یست به لغت عرب مراجعه کرد و سپس به بررسی آن در لغت فارسی پرداخت. اینکه ریشه لغوی آن در ادبیات عرب اورده شد، معانی طلاق در زبان فارسی نیز ، به دلیل ارتباط نزدیک معانی لغوی و اصطلاحی این لغت در فقه و حقوق همانند معنایی است که در ادبیات عرب ملحوظ شده و استعمال میشود.( علی اکبردهخدا،فرهنگ دهخدا،نرم افزار کامپیوتری)
در کتب لغت فارسی آمده است، طلاق مصدر لازمی بمعنی جدا شدن زن از مرد، رها شدن زن از قید نکاح و فسخ کردن عقد نکاح و در معنای اسم مصدری یعنی جدایی زن از مرد (طلاق دادن) مصدر مرکب استبمعنی رها کردن زن. طلاق در کلام شعرا نیز آمده است از جمله:
حافظ میگوید: رجعتی میخواستم لیکن طلاق افتاده بود .
معنی اصطلاحی طلاق در شرع اسلام:
طلاق در معنایی که در فقه اسلامی آمده است بر گرفته و مطابق با معنای لغوی آن است. بدین لحاظ نمیتوان در حکم تعریف ، معنای شرعی و اصطلاحی را بدون لحاظ قراردادن معنای مغوی مورد بررسی قرار داد. این امر در نظر فقها و حقوقدانان اسلامی موثر افتاده و آنان نیر دربیان معنای اصطلاحی و تعریف طلاق، متاثر از دو امرند، اولآ: معنای واژه (طلاق) در لغت و ادبیات عرب با معنایی که در شرع استعمال شده انطباق دارد.و ثانیاٌ: احکام طلاق در قرآن کریم و سنت نبوی تشریح گردیده، فلهذا فقها و حقوقدانان بدلیل تثبیت ماهیت و حقیقت معنای طلاق در لغت عرب وقرآن کریم و سنب نبوی، در مقام تعریف ، تقریباٌ یک معنای واحد را دست داده اند.