آيا ارتداد كيفر «حدّ» دارد؟
قیمت: ۵۶۰۰۰ریال تعداد صفحات: 56 کد محصول :5619
موضوع:
آيا ارتداد كيفر «حدّ» دارد؟
فرمت فایل: WORD (قابل ویرایش)
تعدادصفحات:56
آیا ارتداد كیفر «حدّ» دارد؟
«تأملى بر ماهیت كیفر ارتداد»
یكى از تحقیقاتى كه در مركز تحقیقات علمى دبیرخانه مجلس خبرگان رهبرى
اخیراً پایان یافته است موضوع «آزادى عقیده» مىباشد. در دو فصل نخست
این تحقیق، مبانى معرفتى آزادى عقیده، اصول آزادى عقیده در غرب، آزادى
ایمان و آزادى عقل مورد بررسى قرار گرفته است. بررسى آزادى تغییر
عقیده و ماهیت كیفر ارتداد، كه پیش روى دارید سومین فصل این پژوهش
مىباشد. كتاب دین و دولت در اندیشه اسلامى كه تا كنون جوایزى را به
خود اختصاص داده است، تحقیق دیگرى از نویسنده محترم است كه براى مركز
تحقیقات علمى انجام گرفته و در سال 78 منتشر شده است.
كسانى كه از آزادى عقیده از منظر دین دفاع مىكنند و بر مبناى
اعتقادات اسلامى به توجیه و تحلیل آن مىپردازند، بلافاصله با این
سؤال مواجه مىشوند كه آیا در اسلام آزادى تغییر عقیده از اسلام به
كفر پذیرفته شده است؟ و آنان كه قصد بازگشت علنى از اسلام را داشته
باشند با هیچ گونه محدودیت و مضیقهاى روبهرو نمىشوند و مرتدان از
گزند عقوبت در امان مىمانند؟
آزادى عقیده، متضمّن چند آزادى است:
الف) آزادى براى نفى هر گونه عقیده؛
ب) آزادى براى قبول هر گونه عقیده؛
ج) آزادى براى تغییر هر عقیده به عقیده دیگر.
ایجاد محدودیت در هر یك از این موارد سه گانه، آزادى عقیده را با
دشوارى مواجه مىسازد و چون در بخش سوم، ورود به اسلام مجاز، ولى خروج
از آن ممنوع و تحت عنوان «ارتداد» قابل پیگرد و مجازات است، لذا چگونه
مىتوان گفت كه در اسلام آزادى عقیده به شكل كامل مورد حمایت و تأیید
قرار گرفته است؟
در اینجا باید به بررسى موضوع ارتداد و رابطه آن با آزادى عقیده
بپردازیم. البته مسأله ارتداد در فقه اسلامى موضوعى كهن، و به ویژه در
فقه شیعه، داراى بحثهاى متنوع و فراوانى است كه به فروع و جزئیات آن
نمىتوان پرداخت. فقهاى گذشته در كتاب الطهاره، كتاب الارث، كتاب
النكاح و كتاب الحدود، به شكل مبسوطى به این مسایل پرداختهاند. آنچه
در این تحقیق، از اولویت و اهمیت بیشترى برخوردار است، بررسى مجازات
مرتد از زاویه آزادى عقیده است، لذا از طرح مسایل دیگر ارتداد
چشمپوشى مىشود.
در پایان این بحث به این نتیجه مىتوان رسید كه همه ادیان نسبت به
بریدن از دین و جدا شدن از مسلك، حساسیت دارند و این ممانعت براى
جلوگیرى از دفع و خروج، به مراتب بیش از تلاش براى جذب و ورود است،
زیرا كسى كه مكتبى را ترك مىكند، عملاً نسبت به آن اعلام بىاعتبارى
كرده و صلاحیت آن را براى سعادت بشر مخدوش معرفى مىكند و در نتیجه در
اطمینان و اراده دیگر مؤمنان به آن آئین نیز خلل به وجود مىآورد. و
از این نظر «ورود» و «خروج» حكم متفاوتى پیدا مىكند، چه اینكه در
مقررات نظامى «فرار» از جبهه جنگ «جرم» تلقى مىشود حتى اگر براى
«حضور یافتن» در جبهه نبرد، الزامى هم وجود نداشته باشد و لذا كسانى
كه آزادانه وارد شدهاند، حق خروج آزادانه ندارند.
آزادى عقیده، در بخش تغییر عقیده، داراى ابعاد گوناگون و آثار مختلفى
در جامعه است كه هیچ آیینى نسبت به آن نمىتواند بىتفاوت باشد. آنچه
در دین اسلام، موضوع را از اهمیت مضاعفى برخوردار مىسازد، آن است كه
دین، مبناى «هویت جمعى» و پیوندهاى اجتماعى مسلمانان است و در روابط
خانوادگى، امور مالى، جزایى و جز آنها، تأثیر مستقیم دارد. در قوانین
حقوقى اسلام، در زمینه طهارت، ارث، نكاح و طلاق، حدود و قصاص، و
بسیارى ابواب دیگر، پیوسته دین عامل تعیین كننده به حساب مىآید و در
جامعه دینى و حكومت دینى، «شهروندى» مقولهاى عادى از هویت دینى نیست.
به علاوه كه در مدیریت جامعه نیز «مذهب» به عنوان شرط اصلى دولتمردان
و نیز به عنوان سمتدهنده به برنامهها و فعالیتهاى آنان سهم
تعیینكننده دارد. گذشته از آنكه اعتقاد دینى و اسلامى، منبع اصلى
تربیت و معنویت در مسلمانان شمرده مىشود و «اخلاق» شاخهاى است كه از
«عقیده اسلامى» ارتزاق مىكند.